Przemysł Spożywczy 1/2020

Celem artykułu jest przedstawienie dotychczasowych ustaleń między Unią Europejską a Wielką Brytanią w kwestii brexitu oraz próba oceny wpływu podjętej decyzji o wyjściu Wielkiej Brytanii z UE na dotychczasowy i przyszły polsko-brytyjski handel rolno-spożywczy. Wygrana Partii Konserwatywnej w wyborach do brytyjskiego parlamentu daje w zasadzie gwarancję opuszczenia UE przez Wielką Brytanię do końca stycznia 2020 r. W okresie przejściowym (do końca 2020 r.) warunki prowadzenia wymiany handlowej z Wielką Brytanią nie ulegną zmianie. W tym czasie strony powinny zawrzeć umowę o wolnym handlu. Jednakże nie jest to takie pewne. Ryzyko twardego brexitu nadal zatem istnieje i jest on możliwy z początkiem 2021 r. A to oznaczałoby dotkliwe straty m.in. dla polskiego sektora mięsnego, w szczególności branży drobiarskiej.

SŁOWA KLUCZOWE: brexit, handel rolno-spożywczy, Polska, Wielka Brytania

Wzrost cen producentów żywności w 2019 r. nie nadążał za rosnącymi cenami producentów rolnych, co znalazło odzwierciedlenie w niższej dynamice wzrostu wartości produkcji sprzedanej oraz malejącej rentowności przemysłu spożywczego, jak również zmieniło strukturę ceny bazowej przetwórców. Lepiej radzili sobie handlowcy, gdyż ich marże się nie obniżyły. Ceny konsumentów wzrastały bowiem szybciej niż ceny producentów, co oznacza, że wzrost cen zbytu artykułów spożywczych został w całości przerzucony na konsumenta, będącego ostatnim ogniwem w łańcuchu żywnościowym. Wciąż dynamicznie zwiększał się eksport produktów przemysłu spożywczego, wzrastała również nadwyżka w obrotach handlowych tymi produktami. Liczne fuzje i przejęcia jednych firm przez drugie sprzyjały procesom koncentracji i konsolidacji w przemyśle spożywczym.

SŁOWA KLUCZOWE: przemysł spożywczy, produkcja, wyniki ekonomiczno-finansowe, ceny, handel zagraniczny

Tłuszcze są składnikiem odżywczym dostarczającym najwięcej energii w żywności. Nadmierne ich spożycie prowadzi do otyłości, a w konsekwencji szeregu chorób, takich jak cukrzyca, choroba niedokrwienna serca czy też nowotwory. Dlatego obniżenie zawartości tłuszczu w produktach spożywczych jest jedną ze strategii zapewniających utrzymanie dobrego stanu zdrowia. Ich zawartość w produktach spożywczych można zmniejszyć poprzez m.in. zastosowanie zamienników tłuszczu. Jednak obecność tłuszczu w produktach wpływa na ich smak, zapach, barwę i konsystencję. W celu upodobnienia cech sensorycznych i fizycznych produktów o obniżonej zawartości tłuszczu do ich odpowiedników tradycyjnych przy wyborze zamiennika tłuszczu należy zwrócić uwagę na jego właściwości funkcjonalne. W artykule przedstawiono możliwości obniżenia zawartości tłuszczu w produktach spożywczych, a tym samym wartości energetycznej poprzez zastosowanie zamienników tłuszczu, a także ich podział i właściwości funkcjonalne.

SŁOWA KLUCZOWE: zamienniki tłuszczu, podział, zastosowanie zamienników tłuszczu

Kasze należą do produktów zbożowych o dużych walorach odżywczych, które wynikają m.in. z wysokiej zawartości błonnika, przyswajalnych węglowodanów złożonych, witamin i soli mineralnych. Stanowią ważny element diety Polaków – są spożywane jako dania główne, dodatki do zup lub w postaci deserów (na słodko). Wykazano prozdrowotne działanie kaszy na organizm ludzki niezależnie od wieku, dlatego organizowanych jest wiele spotkań i programów promujących wykorzystanie tego cennego produktu w żywieniu człowieka. Celem badań była analiza stanu wiedzy na temat kasz, częstotliwości i formy, w jakiej są spożywane, głównie w gospodarstwach domowych prowadzonych przez młode matki, mające dzieci w wieku przedszkolnym. Badania potwierdzają wzrost zainteresowania kaszami i docenianie znaczenia ich walorów odżywczych. Zaobserwowano zwiększenie udziału kasz w żywieniu dzieci, przy czym stosowane są różne odmiany surowca (również z roślin dziko rosnących) i techniki przyrządzania potraw.

SŁOWA KLUCZOWE: kasze, wartości odżywcze i zdrowotne, częstotliwość i forma spożycia

Do produkcji olejów tłoczonych na zimno wykorzystywane są surowce tradycyjne, takie jak nasiona rzepaku czy słonecznika (ostatnio również ich odmiany wysokooleinowe), nasiona lnu, a także wiele surowców o specyficznym składzie chemicznym i właściwościach prozdrowotnych, np.: pestki dyni, nasiona chia, lnianka, konopie, czarnuszka, ostropest, wiesiołek. Większość badanych rynkowych olejów tłoczonych na zimno charakteryzowała się niskim stopniem hydrolizy i utlenienia lipidów. Normy określone w Codex Alimentarius dla tych olejów, dla liczby kwasowej i nadtlenkowej, zostały przekroczone w przypadku oleju czarnuszkowego, dyniowego i konopnego. Oleje z chia i lnu zawierały bardzo dużo wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3, głównie kwasu α-linolenowego (odpowiednio 64 i 54%), natomiast w olejach wysokooleinowych dominował zdecydowanie mniej podatny na utlenianie – kwas oleinowy (od 73 do 83%). Największą stabilnością oksydacyjną oznaczoną w teście Rancimat w temp. 120°C odznaczały się oliwa extra virgin (10,40 h) oraz oleje rzepakowy (8,01 h) i słonecznikowy (7,58 h) wysokooleinowe, natomiast najmniejszą – tłoczone na zimno olej z nasion chia (0,48 h) i olej lniany (0,54 h).

SŁOWA KLUCZOWE: skład kwasów tłuszczowych, jakość, stabilność oksydacyjna, test Rancimat, oleje handlowe

Pakowanie produktów w opakowania jednostkowe typu pouch to silny trend na rynku spożywczym, wpisujący się w zagadnienia zrównoważonego rozwoju i ekologii. Wyprodukowanie opakowań pouch wymaga 4-krotnie mniejszej ilości materiału opakowaniowego niż w przypadku opakowań kartonowych o jednakowej pojemności [4], co przekłada się na ich lekkość i elastyczność, a więc łatwiejszy transport i magazynowanie. Te same cechy sprawiają, że opakowania pouch stanowią idealny materiał opakowaniowy do żywności wygodnej, ułatwiając konsumentom zabranie ze sobą przekąski, po którą mogą sięgnąć w każdej chwili. Oprócz wszystkich swoich zalet technologia pouch ma wadę – a mianowicie sprzedawany produkt, do którego ją wykorzystano, musi spełniać pewne wymagania reologiczne, mające znaczenie zarówno na poziomie procesowym, jak i użytkowym. W artykule przedstawiono cechy reologiczne, jakie powinien wykazywać produkt pakowany w opakowania typu pouch, jak również opisano metody pomiarowe wykorzystywane do ich oznaczania.

SŁOWA KLUCZOWE: pouch, reologia, metody pomiaru, funkcjonalność