Autor za publikację artykułu w czasopiśmie naukowym „Przemysł Spożywczy” otrzymuje 20 punktów zgodnie z komunikatem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 17 lipca 2023 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konfe­rencji międzynarodowych.

Wykorzystanie badań eye trackingowych do oceny postrzegania wzrokowego znakowania produktów spożywczych

Opakowanie to jedno z narzędzi zintegrowanego marketingu, a także ważny atrybut każdego produktu. Poprzez opakowanie identyfikuje się dany wyrób z marką, dokonuje porównania kilku produktów tego samego rodzaju, a producent ma możliwość komunikacji z potencjalnym nabywcą. Opakowanie jest nośnikiem charakterystycznych dla danego produktu elementów tekstowych i graficznych. Konsumenci produktów żywnościowych zwracają coraz większą uwagę na obligatoryjne informacje wynikające z obowiązujących regulacji prawnych, jak również na dodatkowe informacje, takie jak oświadczenia żywieniowe i zdrowotne. Stosowane przez producentów żywności oświadczenia mają szczególne znaczenie w procesie informowania konsumentów o właściwościach odżywczych oraz funkcjonalnych produktu lub jego składników, i w efekcie wspomagają w zbilansowaniu prawidłowej diety. Warstwa wizualna opakowania ma bezpośredni wpływ na postrzeganie produktu przez nabywcę i może w znacznym stopniu oddziaływać na podejmowane decyzje konsumenckie. Ma to szczególne znaczenie w przypadku osób z objawami alergii lub nietolerancji pokarmowej (np. nietolerancji laktozy, glutenu), dla których odpowiednio zamieszczone informacje na opakowaniu zapewniają bezpieczeństwo i pozwalają dokonać łatwiejszego wyboru produktu [4, 6, 8].

Współczesne metody projektowania opakowań mogą być wspierane poprzez badania eye trackingowe (okulograficzne). Techniki okulografii umożliwiają pomiar i rejestrację położenia oraz ruchu gałek ocznych badanej osoby. Otrzymane dane ilościowe opisujące zmiany położenia gałek ocznych, czyli czas i kierunki skanowania danego obszaru wzrokiem, dają możliwość scharakteryzowania aktywności wizualnej człowieka, a także pomagają rozpoznać, w jaki sposób osoba przetwarza określone informacje graficzne i tekstowe. Badania eye trackingowe pomagają zdobyć informacje na temat tego, które z prezentowanych elementów przyciągają uwagę osoby badanej. Można wtedy wyróżnić obszary, które najbardziej zainteresowały badanego oraz te, które nie wywołały u niego żadnej reakcji. Istotne jest również określenie obszarów, do których badany powracał wzrokiem [3, 5].

STRESZCZENIE:
Warstwa wizualna opakowania produktów spożywczych, czyli zawarte na nim elementy tekstowe i graficzne wywierają znaczny wpływ na podejmowane przez konsumentów decyzje nabywcze. Ustalenie odpowiedniej lokalizacji, rozmiaru oraz barwy informacji stanowiących element znakowania produktów może zapewnić większą uwagę wzrokową na te obszary, a co za tym idzie kształtować zachowania i postawy konsumentów. Z pomocą mogą przyjść badania eye trackingowe (okulograficzne), które opierają się na monitorowaniu ruchów gałek ocznych badanych osób oraz określeniu punktów skupienia wzroku. Celem artykułu jest przedstawienie istoty badań eye trackingowych, wskazanie możliwych form prezentacji pozyskanych w ten sposób danych oraz obszarów zastosowania tej techniki. Ponadto, na przykładzie przeprowadzonych przez Autorki badań okulograficznych opisano procedurę ich przygotowania i realizacji, a następnie przeanalizowano uwagę wzrokową oceniających (n=67) na wybranych elementach opakowań ciastek zbożowych.
SUMMARY:
The visual design of food
packaging, comprising of verbal and graphic elements, shows a significant impact on consumers’ purchasing decisions. Identifying the correct location, size, and color of information that is a part of product label can provide greater visual attention to these areas, and thus shape consumers’ behavior and attitudes. Eye tracking research, which is based on monitoring the eye movements of the respondents and determining the points of eye focus, can be of very helpful. The aim of the article is to present the basics of eye tracking research, to indicate possible forms of presenting obtained data and potential applications of this technique. Moreover, based on the example of the eye-tracking study carried out by the authors, the procedure of their preparation and implementation was described, and then the visual attention of the consumers (n=67) on selected elements of cereal cookies packaging was analyzed.

TITLE:
The Use of Eye Tracking Research to Evaluate the Visual Attention of Food Labelin

ISTOTA BADANIA eye trackingowego

Badania eye trackingowe wykonuje się przy wykorzystaniu okulografów (ang. eye tracker). Okulografy dzieli się ze względy na położenie urządzenia

względem głowy osoby badanej (przenośne, stacjonarne) oraz ze względu na rodzaj sygnału wykorzystywanego do analizy położenia gałki ocznej (mechaniczne, elektryczne, fotoelektyczne, magnetycznoelektryczne, video). Działanie okulografów polega na wykryciu przez kamerę położenia źrenicy w oku, które oświetlane jest światłem podczerwonym nieszkodliwym dla człowieka. Światło odbija się od oka osoby badanej i tworzy odbicia nazywane odbiciami Purkiniego. Odbicia te, określane jako refleksy, są dobrze widoczne w źrenicy, co pozwala na ich śledzenie za pomocą kamery, a następnie przesłanie poprzez oprogramowanie do komputera jako danea [1, 3].

Na podstawie otrzymanych danych dokonuje się najczęściej analizy dwóch rodzajów informacji [2, 10, 13]:

  • fiksacji (ang. fixation) – są to punkty, w których gałka oczna znajduje się w fazie bezruchu, czas trwania fiksacji wynosi ok. 300-400 milisekund; w ich trakcie pobierana jest przez mózg informacja wzrokowa z otoczenia;
  • sakkad (ang. saccade) – są to szybkie ruchy gałek ocznych pomiędzy fiksacjami, inaczej określane jako przenoszenie wzroku z jednego punktu skupienia na drugi, czas trwania sakkady to ok. 10-100 milisekund; podczas trwania tych ruchów do mózgu nie jest dostarczana żadna informacja wzrokowa.

Najczęściej używaną oraz najprostszą formą prezentacji wyników z badań okulograficznych jest mapa cieplna (ang. heat map) nazywana także mapą termiczną (rysunek 1). Przedstawia ona w wizualnej formie sumaryczne wyniki skupień (fiksacji) danej grupy badawczej. Stopień skupienia uwagi badanych oznacza się za pomocą kolorowych obszarów o odpowiednim natężeniu. Kolor czerwony określa największy poziom skupienia wzroku, żółty nieco mniejszy, natomiast zielony niski. Pozostałe elementy na mapie cieplnej są obszarami pominiętymi przez oglądających.
Mapy uwagowe (ang. focus map) stanowią odwrócone mapy cieplne. Prezentują one tylko te obszary, na które osoby badane skupiały wzrok, natomiast pozostały obszar jest zaciemniony (rysunek 1).
Najlepszym sposobem wizualizacji danych dla pojedynczej osoby jest ścieżka wzroku (ang. scan path), która przed-

Źródło: Badania własne.
Rys. 1. Przykład mapy cieplnej i mapy uwagowej
Fig. 1. Example of heat map and focus map

przedstawia układ sakkad i fiksacji (rysunek 2). W postaci linii ciągłej prezentowany jest ruch sakkadowy, natomiast fiksacje ukazywane są poprzez koła – im większa jest średnica koła, tym dłuższy był czas skupienia (fiksacji) obserwującego. Ścieżka wzroku daje możliwość prześledzenia jaką drogę pokonało oko badanego oraz umożliwia zaobserwowanie elementów, które najbardziej przyciągnęły jego uwagę.

Źródło: Badania własne.
Rys. 2. Przykład ścieżki wzroku
Fig. 2. Example of scan path

Niezwykle przydatnym sposobem analizy i przedstawiania danych jest wyodrębnienie obszarów zainteresowań – AOI (ang. areas of interest). Z badanego obszaru wydzielane są fragmenty bodźca wizualnego, którymi zainteresowany jest badacz, np. zdjęcie produktu, logo, nazwa produktu. Obszary zainteresowań prezentowane są w formie półprzeźroczystych warstw. Dodatkową możliwością AOI jest uzyskanie konkretnych danych, m.in. kolejności, w której badani oglądali zaznaczone fragmenty (ang. sequence), ilości czasu spędzonego na obserwacji wyróżnionego elementu (ang. dwell time) oraz czasu upływającego od rozpoczęcia oglądania zdjęcia do pierwszego zatrzymania wzroku na danym AOI (ang. entry time). Ponadto możliwe jest wyznaczenie liczby fiksacji (ang. fixation count), powrotów (ponownych spojrzeń) do danego obszaru (ang. revisits) oraz średniego czasu fiksacji (ang. average fixation) (rysunek 3).

Źródło: Badania własne.
Rys. 3. Przykład analizy obszarów zainteresowań (AOI)
Fig. 3. Example of AOI mapping

Oprócz graficznych form przedstawiania wyników można także zaprezentować nagranie z badania, które pokazuje na co dokładnie i w którym momencie patrzył badany. Ponadto dane uzyskane z badań eye trackingowych mogą być prezentowane w postaci statystycznych zestawień [3, 5, 12, 13, 14].

WIELOKIERUNKOWE ZASTOSOWANIE eye trackingu

Okulografia jako metoda badawcza wyróżnia się wśród innych metod kilkoma charakterystycznymi zaletami. Wykorzystując eye tracking można dokonać pomiarów spontanicznych reakcji i zachowań społeczeństwa, co pozwala zgłębić (zrozumieć) procesy poznawcze i mechanizm postrzegania różnych elementów przez człowieka. Ponadto badania można przeprowadzać w naturalnych warunkach, w jakich funkcjonuje na co dzień konsument. Dodatkowo otrzymane wyniki są obiektywne i nie odwołują się do subiektywności związanej z odpowiedziami pisemnymi. Badania mogą być przeprowadzone na niewielkiej próbie badawczej (dla przeprowadzenia rzetelnej analizy zaleca się minimum 30 osób) [9, 13].
Ze względu na charakter badań eye trackingowych uznaje się je jako innowacyjne i mogą być wykorzystywane w wielu dziedzinach życia, przy czym kluczowe zastosowanie mają w neuropsychologii oraz marketingu. Technika ta wykorzystywana jest do badania użyteczności stron internetowych oraz aplikacji, oceny ergonomii produktu (łatwości i intuicyjności użytkowania produktu), kreacji reklamowej, rozmieszczenia produktów na półkach sklepowych. Marketingowe badania technikami okulograficznymi znalazły szczególnie zastosowanie w badaniach opakowań produktów spożywczych. Wykorzystanie tego typu badań do oceny postrzegania znakowania produktów, a w następstwie tworzenia warstwy wizualnej opakowania, jest bardzo pomocne, ponieważ wyniki badań jednoznacznie wskazują, w jakim stopniu dany obszar lub informacja przyciągnęła wzrok osoby badanej. Podejmowane są próby umieszczenia tych samych informacji w różnych częściach opakowania, by ocenić ich zauważalność i wpływ na intencję zakupową [2, 5, 7, 10, 11, 14].

POSTRZEGANIE ELEMENTÓW znakowania produktów spożywczych na przykładzie ciastek zbożowych

Celem badania było określenie postrzegania wybranych elementów tekstowych i graficznych opakowań ciastek zbożowych przez osoby będące na diecie bezglutenowej oraz osoby niestosujące diety bezglutenowej. Badania przeprowadzono w Pracowni Badań Konsumenckich na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu na dwóch celowo wybranych grupach konsumentów. Grupa badawcza obejmowała 67 osób, z czego 30 osób deklarowało stosowanie diety bezglutenowej głównie ze względu na celiakię i nietolerancję glutenu, natomiast pozostałe osoby nie stosowały diety bezglutenowej. Wśród badanych dominowały kobiety (71,6%). Ponad połowę badanych stanowiły osoby między 18 a 25 rokiem życia (56,7%), natomiast dwie piąte były to osoby między 26 a 45 rokiem życia. Blisko dwie trzecie badanych (62,7%) zamieszkiwało miasta powyżej 500 tysięcy mieszkańców. Miesięczne dochody brutto osób badanych kształtowały się na poziomie od 1500 zł wzwyż.
Eksperyment zaprojektowano w programie OpenSesame, umieszczając zdjęcia opakowań ciastek zbożowych oraz pytania odnoszące się do problematyki tematu. Wybrano 10 opakowań ciastek zbożowych dostępnych na rynku, w tym 5 stanowiły ciastka zawierające gluten (ciastka A-E), natomiast pozostałe były ciastkami bezglutenowymi (F-J). Badani oglądali jedynie przednią część opakowania.
Do monitorowania ruchu gałek ocznych wykorzystano okulary SMI Eye Tracking Glassess 2 Wireless z wbudowaną kamerą HD na każde oko. Urządzenie wyposażone w automatyczną korelację błędu umożliwia usuwanie paralaksy oraz ma możliwość rejestracji ruchów gałek ocznych z częstotliwością 60 Hz. Przed przystąpieniem każdej osoby do eksperymentu dokonano 3 punktowej kalibracji urządzenia w celu wyeliminowania czynników wynikających z różnic związanych z gałkami ocznymi.
Proces badawczy rozpoczynano od przekazania osobie badanej zasad przeprowadzania badania, ale nie informowano o celu badania. Badani zajmowali miejsce przed monitorem, byli proszeni o założenie okularów eye trackingowych, po czym dokonywano kalibracji urządzenia. Podczas eksperymentu badani wykonywali polecenia pojawiające się na ekranie. W pierwszej kolejności na ekranie pojawiły się zdjęcia opakowań ciastek zbożowych zawierających gluten. Zdjęcia wyświetlano pojedynczo przez 7 sekund w losowej kolejności, by zapobiec efektowi przeniesienia. Następnie na ekranie pojawiło się jednocześnie 5 wcześniej prezentowanych opakowań i oceniający poprzez kliknięcie w obszar zdjęcia wybierał opakowanie, które najbardziej zachęcało do zakupu. Ta sama procedura została zastosowana w przypadku bezglutenowych ciastek zbożowych, następnie na ekranie pojawiło się kilka pytań. Oceniono rolę opakowania w procesie zakupowym ciastek zbożowych na skali 5-stopniowej, gdzie 1 oznaczała bardzo małą, a 5 bardzo dużą rolę. Ponadto badani określali ważność składowych w podejmowaniu decyzji przy zakupie ciastek zbożowych używając skali 5-stopniowej, gdzie 1 oznaczało zdecydowanie nieważną, a 5 zdecydowanie ważną składową.
Po zakończeniu badania na każdym opakowaniu wytyczono obszary zainteresowań (AOI), obejmujące markę, nazwę produktu, zdjęcie produktu, informację o smaku, oświadczenia żywieniowe oraz te świadczące o bezglutenowości produktu, wykorzystując aplikację SMI BeGaze. Następnie wyznaczono parametry eye trackingowe – całkowity czas fiksacji, znormalizowany czas patrzenia, liczbę fiksacji, średnią długość fiksacji oraz liczbę rewizyt. W celu porównania otrzymanych wyników dla poszczególnych grup (biorąc pod uwagę kryterium stosowania diety bezglutenowej) wyznaczono podstawowe miary statystyczne oraz przeprowadzono odpowiednie testy statystyczne (dla danych mających rozkład normalny – test t-studenta, a dla danych niemających rozkładu normalnego test nieparametryczny U Manna-Whitneya). Poziom istotności wynosił p=0,05. Do przeprowadzania analiz wykorzystano program Statistica.

WYNIKI I ICH OMÓWIENIE

Konsumenci stają się coraz bardziej świadomymi i wyedukowanymi osobami, poszukującymi produktów z pełnym zakresem informacji na etykiecie. Dla obu badanych grup w procesie zakupowym ciastek zbożowych opakowanie odgrywa umiarkowaną rolę. Badani pozostający na diecie bezglutenowej średnio ocenili ją na 3,2, a osoby niestosujące diety na istotnie tożsamym poziomie (średnia 3,5 w skali 5-stopniowej). Z badań deklaratywnych wynika, że dla osób na diecie bezglutenowej najważniejsza jest zrozumiałość informacji umieszczanych na opakowaniu (4,83), a w przypadku osób niebędących na diecie bezglutenowej smak produktu (4,73) (tabela 1). Najmniejsze znaczenie w procesie decyzyjnym zakupu ciastek zbożowych dla osób na diecie bezglutenowej ma atrakcyjność opakowania (3,00), natomiast dla osób niestosujących diety bezglutenowej informacja o niewystępowaniu alergenów w produkcie (2,38). W porównaniu do osób niebędących na diecie bezglutenowej istotnie wyższe znaczenie (p<0,05) dla osób na diecie bezglutenowej ma zrozumiałość informacji na opakowaniu, naturalność produktu, znajomość marki, obecność informacji dotyczących wpływu składników produktu na zdrowie, a także informacje o niewystępowaniu alergenów, co wynika z konieczności poszukiwania produktów wolnych od niektórych alergenów. Spośród zaprezentowanych podczas badania eye trackingowego 5 opakowań ciastek zawierających gluten, osoby na diecie bezglutenowej najbardziej zachęciłyby do zakupu opakowania ciastek C i E (po 30% oceniających). Dla osób

Tabela 1. Ważność składowych podczas zakupu ciastek zbożowych
Table 1. The components’ importance in the process of cereal cookies purchase

Objaśnienia: BZGL-osoby stosujące dietę bezglutenową, GL-osoby niestosujące diety bezglutenowej; Skala: 1-zdecydowanie nieważne, 2-raczej nieważne, 3-ani ważne, ani nieważne, 4-raczej ważne, 5-zdecydowanie ważne.
Źródło: Opracowanie własne.

niebędących na diecie bezglutenowej najbardziej interesujące okazało się opakowanie ciastek C (35%). Z kolei w przypadku ciastek bezglutenowych obydwie grupy badanych spójnie zadecydowały o najwyższej intencji zakupowej ciastek J. Dlatego też w dalszej części artykułu zaprezentowano wyniki badań eye trackingowych dla opakowań ciastek C i J.
W tabeli 2 przedstawiono wyniki analizy uwagi wzrokowej wybranych elementów opakowania ciastek C. Spośród analizowanych obszarów zainteresowań obydwie grupy badanych najdłużej patrzyły na oświadczenie żywieniowe świadczące o zawartości błonnika, witamin i składników mineralnych, odpowiednio 0,93 s dla badanych będących na diecie i 0,81 s dla pozostałych osób. Ten obszar charakteryzował się także największą liczbą rewizyt (odpowiednio 0,82 i 0,70). Wizerunek (zdjęcie) ciastka był kolejnym obszarem, na który badani zwracali uwagę. Zarówno oświadczenie, jak i zdjęcie ciastek znajdowały się w centralnej części opakowania, co mogło mieć bezpośredni wpływ na większe zainteresowanie tymi obszarami. Jednakże analizując znormalizowany czas patrzenia, który pokazuje całkowity czas patrzenia w przeliczeniu na powierzchnię zajmowaną przez dane AOI, zauważyć można, że ten parametr dla obszaru rysunku charakteryzuje się najniższą wartością. Dłuższa uwaga wzrokowa skierowana na ten element była zapewne spowodowana zajmowaną stosunkowo dużą powierzchnią.
Spośród analizowanych AOI najkrótszym całkowitym czasem patrzenia, liczbą fiksacji oraz liczbą rewizyt charakteryzował się obszar informujący o smaku produktu. Co cieka-

Tabela 2. Wskaźniki okulograficzne dla wybranych elementów opakowania ciastek zbożowych C zawierających gluten
Table 2. Eye tracking parameters of selected packaging elements of cereal cookies C containing gluten

Objaśnienia: BZGL-osoby stosujące dietę bezglutenową, GL-osoby niestosujące diety bezglutenowej, * powierzchnia.
Źródło: Opracowanie własne.

Tabela 3. Wskaźniki okulograficzne dla wybranych elementów opakowania bezglutenowych ciastek zbożowych
Table 3. Eye tracking parameters of selected packaging elements of gluten-free cereal cookies

Objaśnienia: BZGL-osoby stosujące dietę bezglutenową, GL-osoby niestosujące diety bezglutenowej.
Źródło: Opracowanie własne.

we, w badaniach deklaratywnych wskazywano, że jest to kluczowa informacja przy zakupie ciastek zbożowych (tabela 1), co nie przełożyło się na wysoką uwagę wzrokową badanych. Dla wyróżnionych obszarów opakowania ciastek C zawierających gluten nie stwierdzono istotnie statystycznie różnic w obliczonych parametrach biorąc pod uwagę stosowanie diety jako kryterium podziału na badane grupy.
W przypadku opakowania ciastek bezglutenowych J najdłużej oglądanym elementem przez osoby na diecie bezglutenowej (0,93 s) oraz osoby niebędące na diecie bezglutenowej (1,01 s) był element graficzny (zdjęcie ciastka), następnie patrzono na markę i nazwę produktu. Zdjęcie ciastek znajdował się w centralnej części opakowania, a marka i nazwa w górnej części opakowania. Spośród umieszczonych na opakowaniu oświadczeń – żywieniowego („źródło błonnika pokarmowego”), werbalnego świadczącego o bezglutenowości produktu („produkt bezglutenowy”) i niewerbalnego świadczącego o bezglutenowości produktu (znak przekreślonego kłosa) największą uwagą wzrokową, zarówno wśród osób będących, jak i niebędących na diecie, cieszył się znak przekreślonego kłosa. Znormalizowany czas patrzenia wyniósł odpowiednio 7,22 i 6,60 s/pow, co obrazuje, że badany obszar był stosunkowo niewielki, a przyciągnął uwagę badanych. Niewielki czas fiksacji na obszar „produkt bezglutenowy” mógł być spowodowany umieszczeniem tego oświadczenia w dolnej części opakowania. Można przypuszczać, że ulokowanie oświadczeń w głównym polu widzenia na opakowaniu ciastek zbożowych, wzbogacenie ich o graficzne detale lub powiększenie obszarów mogłoby wpłynąć na zwiększenie ich zauważalności. Biorąc pod uwagę stosowanie diety jako kryterium analizy nie stwierdzono różnic w postrzeganiu wzrokowym oświadczenia żywieniowego i stwierdzeń dotyczących glutenu, mimo iż osoby będące na diecie deklarowały istotnie wyższą ważność informacji na opakowaniu dotyczących wpływu składników produktu na zdrowie oraz nieobecności alergenów (tabela 1).

PODSUMOWANIE:

Na nasyconym produktami żywnościowymi rynku opakowanie odgrywa istotną rolę w podejmowaniu decyzji zakupowych. Komunikaty umieszczone na opakowaniu powinny prowadzić do zauważenia produktu przez konsumenta, zdekodowania tych informacji, wzbudzenia zainteresowania, podjęcia decyzji o zakupie produktu oraz zapamiętania wyboru. Tworzenie bardziej czytelnej i zrozumiałej warstwy wizualnej opakowania dostosowanej do potrzeb nabywców, wymaga upewnienia się, że uwaga konsumenta jest zogniskowana na kluczowych informacjach kreujących zamierzony wizerunek produktu. Z pomocą mogą przyjść badania okulograficzne. Należy jednak pamiętać, że w badaniach tych dokonuje się pomiaru uwagi badanego, natomiast nie jest określany proces przetwarzania informacji, który jest zróżnicowany w zależności od świadomej lub nieświadomej percepcji wzrokowej prezentowanych treści. Dlatego warto tą technikę badawczą łączyć z innymi metodami m.in. EEG (elektroencefalografią), fMRI (funkcjonalnym obrazowaniem metodą rezonansu magnetycznego), GSR (pomiarem psychogalwanicznym oporu elektrycznego skóry) oraz równocześnie zestawiać otrzymane dane z badaniami ankietowymi lub wywiadami pogłębionymi.


Dr inż. Maria Sielicka-Różyńska (ORCID: 0000-0002-5477-3311), mgr inż. Joanna Brzezińska – Studenckie Koło Naukowe Towaroznawstwa Żywności „Spectrum”, Katedra Jakości i Bezpieczeństwa Żywności, Instytut Nauk o Jakości, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu;
e-mail: maria.sielicka@ue.poznan.pl

LITERATURA:

[1] Bergstrom J.R., A. Schall. 2014. Eye tracking in User Experience Design. Burligton : Morgan Kaufmann.
[2] Duchowski A. 2017. Eye Tracking Methodology, Theory and practice. Zürich: Springer International Publishing AG.
[3] Garczarek-Bąk U. 2016. „Użyteczność badań eye trackignowych w pomiarze utajonych determinant zachowań zakupowych nabywców”. Ekonometria 3 (53) : 54-71.
[4] Gutowski E.D., D. Weiten, K.H. Green, L.N. Rigaux, C.N. Bernstein, L.A. Graff, J.R. Walker, D.R. Duerksen, J.A. Silvester. 2020. „Can individuals with celiac disease identify gluten-free foods correctly?”. Clinical Nutrition ESPEN 36 : 82-90. DOI: 10.1016/j.clnesp.2020.01.012.
[5] Jerzyk E. 2017. „Zastosowanie okulografii w badaniach uwagi wzrokowej konsumentów”. Handel Wewnętrzny 6 (371) : 122-131.
[6] Ježovičová K., J. Turčínková, D. Drexler. 2016. „The influence of package attributes on consumer perception at the market with healthy food”. Acta Universitatis Agriculturaeet Silviculturae Mendelianae Brunensis 64 (6) : 1919-1926. DOI: 10.11118/ actau n201664061919.
[7] Ma G., X. Zhuang. 2021. „Nutrition label processing in the past 10 years: Contributions from eye tracking approach”. Appetite 156. DOI: 10.1016/j.appet.2020.104859.
[8] Moreira M.J., J. Garcia-Díez, J.M.M.M. de Almeida, C. Saraiva. 2019. „Evaluation of food labelling usefulness for consumers”. International Journal of Consumer Studies 43 : 327-334. DOI: 10.1111/ijcs.12511.
[9] Nielsen J., K. Pernice. 2009. How to Conduct and Evaluate Usability Studies Using Eyetracking. Fremont : Nielsen Norman Group.
[10] Santos R.D., J.H.C.D. Oliveira, J.B. Rocha, J.D.M.E. Giraldi. 2015. „Eye tracking in neuromarketing: A research agenda for marketing studies”. International Journal of Psychological Studies 7 (1) : 32-42. DOI: 10.5539/ijps.v7n1p32.
[11] Sielicka-Różyńska M., E. Jerzyk, N. Gluza. 2021. „Consumer perception of packaging: An eye-tracking study of gluten-free cookies”. International Journal of Consumer Studies 45 (1) : 14-27. DOI: 10.1111/ijcs.12600.
[12] Stolińska A., M. Andrzejewska. 2017. „Metodologiczne aspekty stosowania techniki eye trackingowej w badaniach edukacyjnych”. Przegląd Badań Edukacyjnych 24 : 259-276. DOI: 10.12775/PBE.2017.015.
[13] Szymusiak H. 2012. Neurobiologiczne techniki stosowane w biznesie. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
[14] Wedel M., R. Pieters. 2008. „Eye Tracking for Visual Marketing”. Foundations and Trends® in Marketing 1 (4) : 231-320. DOI: 10.1561/1700000011.

Aktualności

Drodzy Czytelnicy,

Świat bardzo przyspieszył po pandemii. Szczególnie świat sztucznej inteligencji i rozwiązań, które jeszcze niedawno wydawały się być wyłącznie domeną filmów science fiction.