- O tradycji kształcenia menedżerów słów kilka
Aneta Banaszak, Sławomir Banaszak
- Strona internetowa jako narzędzie sprzedaży – jak generować leady w branży spożywczej?
Mateusz Religioni
- Przegląd nowoczesnych systemów rekomendacyjnych
Wojciech Moszczyński
- Ocena skali komunikacji przedsiębiorstw związanych z branżą spożywczą z kandydatami do pracy
Assessment of the scale of communication between enterprises related to the food industry and job candidates
(DOI: 10.15199/65.2025.8.1)
Agnieszka Tyburcy, Aleksandra Grotek
Streszczenie: Wizerunek przedsiębiorstwa ma kluczowe znaczenie dla jego funkcjonowania i wpływa na zapewnienie odpowiedniego poziomu współpracy z różnymi grupami interesariuszy. Jest on również kształtowany przez relacje z kandydatami do pracy. W niniejszej pracy przedstawiona została skala komunikacji przedsiębiorstw z kandydatami do pracy w oparciu o przeprowadzoną ankietę wśród młodych ludzi, w której udzielono odpowiedzi dotyczących 289 procesów rekrutacji. Stwierdzono, że niewywiązywanie się z obietnicy kontaktu ze strony rekrutera wystąpiło w 108 przypadkach na 233 złożone obietnice (46%). Osoby aplikujące na stanowiska specjalistyczne (specjalista ds. jakości, technolog żywności, technik ds. jakości) były traktowane z większą powagą w porównaniu do stanowisk mniej wymagających, takich jak kelner, sprzedawca. Respondenci w zdecydowanej większości ocenili brak wywiązywania się z obietnic jako zjawisko negatywne – świadczące o braku szacunku dla kandydata.
SŁOWA KLUCZOWE: wizerunek przedsiębiorstwa, interesariusze, obietnica kontaktu, kandydaci, przemysł spożywczy
- Sytuacja ekonomiczno-produkcyjna przemysłu spożywczego w Polsce na tle otoczenia rynkowego
Economic and production situation of the food industry in Poland on the background of the market environment
(DOI: 10.15199/65.2025.8.2)
Jadwiga Drożdż
Streszczenie: Przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego w 2024 r. powróciły na ścieżkę trwałego rozwoju. Dynamika wzrostu produkcji sprzedanej sektora spożywczego była większa niż produktu krajowego brutto, ale sytuacja ta dotyczyła tylko produkcji artykułów spożywczych. W pozostałych dwóch działach (produkcji napojów oraz wyrobów tytoniowych) miała miejsce niewielka recesja. Niewątpliwie nowym zjawiskiem było to, że prawie 95% przyrostu produkcji sektora spożywczego ulokowano na rynku krajowym, a tylko około 5% tego przyrostu trafiło na rynki zagraniczne, wobec 40-50% w latach wcześniejszych. W 2024 r. wyhamował wzrost cen żywności na wszystkich poziomach łańcucha żywnościowego, ale nie powróciły one do poziomu sprzed pandemii Covid-19. Jednocześnie w ubiegłym roku dla producentów żywności pojawiły się nowe wyzwania wynikające nie tylko z konieczności realizacji zrównoważonego rozwoju, ale również z nowej sytuacji geopolitycznej (planowany dostęp Ukrainy i krajów Mercosur do wolnego rynku unijnego czy zmiany polityki celnej największych gospodarek świata). Przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego okazały się odporne na zjawiska nadzwyczajne, a obecnie w zmianach otoczenia rynkowego poszukują dodatkowych szans na rozwój niektórych segmentów rynku. Mimo dużej zmienności warunków funkcjonowania, firmy spożywcze utrzymały marże przetwórcze na zadowalającym poziomie. Występuje jednak zróżnicowanie wyników finansowych pomiędzy poszczególnymi branżami. W 2024 r. wszystkie branże przemysłu spożywczego – podobnie jak w latach poprzednich – wypracowały dodatni wynik finansowy.
SŁOWA KLUCZOWE: przemysł spożywczy, artykuły spożywcze napoje, wyroby tytoniowe, produkcja, zysk
- Fermentacja jako narzędzie syntezy związków funkcjonalnych – przegląd wybranych szlaków i mikroorganizmów
Fermentation as a tool for the synthesis of functional compounds – a review of selected pathways and microorganisms
(DOI: 10.15199/65.2025.8.3)
Wiktoria Górczyńska, Anna Rymuszka
Streszczenie: Fermentacja jest jednym z najstarszych, a zarazem najbardziej wszechstronnych procesów biotechnologicznych, wykorzystywanym zarówno w tradycyjnym przetwórstwie żywności, jak i we współczesnym przemyśle chemicznym, farmaceutycznym oraz energetycznym. Stanowi ona kluczowe narzędzie nowoczesnej biotechnologii i zrównoważonego przemysłu. Proces ten zachodzi przy udziale mikroorganizmów, takich jak bakterie czy drożdże, które przekształcają substraty organiczne w związki biologicznie czynne o zmodyfikowanych właściwościach funkcjonalnych. Niniejszy artykuł przedstawia kompleksową charakterystykę głównych typów fermentacji mikrobiologicznej – mlekowej, masłowej, propionowej, alkoholowej i octowej, ze szczególnym uwzględnieniem szlaków metabolicznych, mechanizmów enzymatycznych oraz zróżnicowanych taksonomicznie grup mikroorganizmów zaangażowanych w te procesy. Szczególną uwagę poświęcono również szerokiemu zakresowi zastosowań przemysłowych produktów uzyskanych w procesie fermentacji, w tym ich wykorzystaniu jako naturalnych środków konserwujących, prekursorów biodegradowalnych polimerów, funkcjonalnych dodatków do żywności, półproduktów chemicznych i składników bioaktywnych w preparatach farmaceutycznych.
SŁOWA KLUCZOWE: fermentacja, kwasy organiczne, biotechnologia przemysłowa, mikroorganizmy fermentacyjne
- Wartość biologiczna i właściwości prozdrowotne ciecierzycy (Cicer arietinum L.)
Biological value and healthpromoting properties of chickpea (Cicer arietinum L.)
(DOI: 10.15199/65.2025.8.4)
Laura Przedpełska, Katarzyna Felisiak
Streszczenie: Ciecierzyca jest jedną z najstarszych roślin strączkowych uprawianych na świecie, wywodzącą się z terenów Bliskiego Wschodu. Dwie najbardziej powszechne odmiany – Desi i Kabuli – różnią się pod względem morfologicznym, chemicznym i kulinarnym. Ciecierzyca cechuje się wysoką zawartością białka, błonnika i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Stanowi cenne źródło witamin z grupy B, witaminy E, minerałów (wapń, żelazo, magnez, cynk) i karotenoidów. Zawiera szereg związków fenolowych o charakterze przeciwutleniającym, przeciwzapalnym i przeciwnowotworowym. W ciecierzycy obecne są także związki antyodżywcze, jednak ich zawartość ulega redukcji lub eliminacji pod wpływem zabiegów technologicznych. Właściwości funkcjonalne ciecierzycy sprzyjają jej stosowaniu w produkcji różnorodnych produktów żywnościowych. Pod względem żywieniowym stanowi bardzo dobry zamiennik mięsa, jest odpowiednia dla osób z cukrzycą i nietolerancją glutenu.
SŁOWA KLUCZOWE: rośliny strączkowe, odmiany ciecierzycy, wartość odżywcza, związki bioaktywne.
- AI w przemyśle spożywczym
AI in the food industry
(DOI: 10.15199/65.2025.8.5)
Marta Lenartowicz-Klik
Streszczenie: Współczesny świat stoi przed wieloma wyzwaniami związanymi z żywnością – od zaspokajania rosnącego popytu, przez zrównoważone uprawy, po dostarczanie zdrowych opcji żywieniowych dla coraz bardziej świadomych konsumentów. W tym kontekście technologia AI staje się kluczowym narzędziem, które może pomóc sprostać tym wyzwaniom. Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje przemysł spożywczy wspierając automatyzację produkcji, kontrolę jakości i optymalizację procesów logistycznych, co prowadzi do zwiększenia efektywności i bezpieczeństwa żywności. W kontekście zastosowań w przemyśle spożywczym, sztuczna inteligencja pomaga w przetwarzaniu, sortowaniu, kontroli jakości, inteligentnym pakowaniu i wielu innych obszarach. Wraz z rozwojem technologii sztucznej inteligencji, jej wpływ na przemysł spożywczy stale rośnie. W artykule przedstawiono najważniejsze korzyści z wykorzystania AI w przemyśle spożywczym.
SŁOWA KLUCZOWE: sztuczna inteligencja, przemysł spożywczy, innowacje technologiczne
- Inteligentne technologie w przemyśle spożywczym
Intelligent technology in the food technology
(DOI: 10.15199/65.2025.8.6)
Joanna Markowska
Streszczenie: Przemysł spożywczy znajduje się w czołówce innowacji technologicznych. Zastosowanie nowych technologii poprawia produktywność, jakość i bezpieczeństwo żywności, pozwala na efektywniejsze zarządzanie zasobami, zmniejsza ilość odpadów i marnotrawstwo żywności. Inteligentne opakowania „smart”, czujniki RFID i TTI, technologia druku 3D w połączeniu ze sztuczną inteligencją (AI), Big Data i Internetem rzeczy (IoT) czy technologią blockchain znalazły zastosowanie w przetwórstwie i diagnostyce. Są niezbędnymi elementami w tworzeniu inteligentnych systemów produkcji, identyfikowalności produktów oraz podwyższonych standardów bezpieczeństwa żywności.
SŁOWA KLUCZOWE: automatyzacja, RFID, TTI, sztuczna inteligencja, Big Data, Internet rzeczy,blockchain, spektroskopia, diagnostyka