Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przeprowadziła kontrole w 2024 r. i 2025 r. w zakładach produkujących lody oraz w lokalach gastronomicznych na terenie całego kraju. Inspektorzy odwiedzili 71 podmiotów wytwarzających lub sprzedających lody. Zastrzeżenia do składu oraz oznakowania mieli w 42,2% lokalizacji.
Cechy organoleptyczne kontrolowanych lodów były zgodne z deklaracjami. Po pobraniu próbek i przeprowadzeniu badań laboratoryjnych, zdarzyły się przypadki zaniżonej lub zawyżonej zawartości składników odżywczych (np. białka i tłuszczu) w stosunku do poziomów deklarowanych w tabelach wartości odżywczej. Poza tym w dwóch przypadkach w lodach znajdowały się konserwanty niepodane w wykazie składników na etykiecie.
Najwięcej nieprawidłowości inspektorzy ujawnili w znakowaniu. W lokalach gastronomicznych kwestionowali sposób informowania oraz treść tych informacji dla konsumentów w 38,1% przypadkach. Natomiast w zakładach produkcyjnych zastrzeżenia do umieszczonych informacji na etykietach lodów inspektorzy mieli w 26,6% przypadkach.
Ujawnione nieprawidłowości w lokalach gastronomicznych, to np.:
– brak wykazu składników, który powinien być dostępny w miejscu sprzedaży;
– stosowanie określeń naturalne, z naturalnych składników, tradycyjne, robione domowo dla lodów, do produkcji których użyto przetworzonych składników (np. inuliny, maltodekstryny), aromatów, dodatków do żywności (np. stabilizatorów) lub gotowych półproduktów (w postaci past lub proszku zawierających ww. składniki);
– stosowanie nazw, które nie odzwierciedlały składu i sugerowały inny niż rzeczywisty charakter produktu, np.:
- mleczne dla lodów zawierających w składzie tłuszcze roślinne lub jogurt z… sugerującej, że lody wyprodukowano z jogurtu, podczas gdy użyto półproduktu w proszku, pozwalającego uzyskać lody o smaku jogurtowym;
- malina bez wskazania, że są to lody sorbetowe;
- wanilia na wywieszce znajdującej się przy lodach i dla tych samych lodów lody o smaku waniliowym w teczce z wykazem składników;
- ekologiczne, podczas gdy w ofercie sprzedażowej nie znajdowały się wyroby posiadające certyfikat potwierdzający zgodność produkcji z zasadami rolnictwa ekologicznego;
– brak danych (nazwy lub imienia i nazwiska) producenta.
Ujawnione przypadki niezgodności w zakładach produkcyjnych, np.:
– brak wskazania ilości składnika, np. prażonych orzechów pistacjowych, mango, mleka, truskawek, białej czekolady, kakao, wyeksponowanego w formie napisów lub ilustracji na opakowaniu;
– użycie w nazwie określenia śmietana, co nie było spójne ze składem, bo te lody wyprodukowano z miksu na bazie mleka, śmietanki i tłuszczu roślinnego oraz półproduktu zawierającego olej palmowy i kokosowy;
– pominięcie niektórych elementów składnika złożonego, np. lecytyny sojowej, serwatki, mleka (należących do substancji powodujących alergię lub reakcje nietolerancji), olejów roślinnych (kokosowy, palmowy);
– podanie w wykazie składników nazw zarezerwowanych dla przetworów mlecznych, tj. mleka, śmietany, podczas gdy faktycznie do produkcji lodów użyto składników na bazie tłuszczu roślinnego.
W jednym lokalu gastronomicznym inspektorzy ujawnili przechowywanie lodów w niewłaściwej temperaturze, a w jednym z zakładów – surowce po upływie daty minimalnej trwałości.
Wobec nieuczciwych przedsiębiorców są prowadzone postępowania administracyjne, aby wymierzyć stosowne kary pieniężne.
(IJHARS)
