- Różnorodność w organizacji
Aneta Banaszak, Sławomir Banaszak
- Taksonomia cech osobowości i jej zastosowanie w systemach rekomendacji w sprzedaży dóbr inwestycyjnych i luksusowych Część pierwsza – podstawy naukowe
Wojciech Moszczyński
Streszczenie: Taksonomia to inaczej uporządkowany system klasyfikacji. Taksonomia cech osobowości to porządkowanie względnie stałych cech indywidualnego człowieka. Ponieważ cechy są stałe nie trzeba traktować tego jako teorii przyczynowości. To raczej schemat klasyfikacji.
- Sytuacja na rynku masła w Polsce
The situation on the butter market in Poland
(DOI: 10.15199/65.2025.10.1)
Piotr Szajner
Streszczenie: W latach 2020-2025 na polskim rynku masła odnotowano zmiany produkcji, konsumpcji i cen, ale utrwaliły się pozytywne wzrostowe tendencje. Produkcja utrzymywała się na wysokim poziomie i wykazywała znaczącą specjalizację eksportową, pomimo dużych wahań koniunkturalnych spowodowanych skutkami pandemii COVID-19 i wojny w Ukrainie. Duża zmienność cen zbytu, eksportowych i detalicznych była konsekwencją zmian koniunktury na światowym i unijnym rynku. Konsumpcja w gospodarstwach domowych utrzymuje się na relatywnie wysokim poziomie, pomimo dużej zmienności cen, a to oznacza, że masło wygrywa konkurencję z substytucyjnymi produktami tłuszczowymi. O konkurencyjności produkcji świadczy również duże dodatnie saldo handlu zagranicznego w warunkach wzrostu importu w zaopatrzeniu wewnętrznego rynku
SŁOWA KLUCZOWE: masło, przemysł mleczarski, produkcja, handel zagraniczny, konsumpcja, ceny
- Kultury startowe w serowarstwie – klucz do jakości i bezpieczeństwa mlecznych produktów fermentowanych
Starter cultures in cheesemaking – the key to the quality and safety of fermented dairy products
(DOI: 10.15199/65.2025.10.2)
Anna Szosland-Fałtyn, Nikola Maciejewska, Beata Bartodziejska
Streszczenie: Kultury startowe odgrywają kluczową rolę w technologii serowarskiej, determinując przebieg fermentacji mlekowej, a tym samym jakość sensoryczną, teksturalną oraz bezpieczeństwo mikrobiologiczne wyrobów. W niniejszym przeglądzie omówiono podstawowe właściwości technologiczne mikroorganizmów wykorzystywanych jako kultury startowe, obejmujące ich zdolność do intensywnego zakwaszania, syntezy związków aromatycznych, aktywności proteolitycznej oraz produkcji metabolitów o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Podkreślono znaczenie rotacji szczepów jako strategii ograniczającej ryzyko infekcji fagowych i zapewniającej stabilność procesów fermentacyjnych. Uwzględniono również zastosowanie nowoczesnych technologii omicznych, które umożliwiają szczegółową charakterystykę i precyzyjny dobór kultur startowych, a także projektowanie mikrobiomów o pożądanych cechach technologicznych i funkcjonalnych.
SŁOWA KLUCZOWE: kultury startowe, serowarstwo, bakterie fermentacji mlekowej, jakość i bezpieczeństwo produktów mlecznych, technologie omiczne
- Duet przyszłości – tradycja i nowoczesność w mleczarstwie
The future duo – tradition and modernity in the dairy industry
(DOI: 10.15199/65.2025.10.3)
Izabela Gajlewicz
Streszczenie: Przemysł mleczarski od wieków stanowi fundament gospodarki rolno-spożywczej. Produkty mleczne – mleko, ser, masło i jogurt – są obecne w diecie człowieka od tysięcy lat, a ich znaczenie wykracza poza kwestie żywieniowe. Mleko jest również częścią kultury, tradycji i tożsamości wielu narodów. Jednak dziś sektor ten stoi przed ogromnymi wyzwaniami: globalizacją, rosnącą konkurencją, zmianami klimatu i ewoluującymi oczekiwaniami konsumentów. Właśnie dlatego przemysł mleczarski to miejsce, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością – a to spotkanie decyduje o jego przyszłości.
SŁOWA KLUCZOWE: mleko, przetwórstwo, nowoczesność, tradycja
- SEEN Technologie. Od prostych oczyszczalni ścieków do cyfrowo sterowanych systemów odzysku zasobów
Bogusław Buczak, Karol Trojanowicz
- Mikronizacja cieplna zbóż – od badań stanowiskowych do innowacyjnej linii produkcyjnej
Thermal micronization of cereal grains: from experimental research to an innovative industrial production line
(DOI: 10.15199/65.2025.10.4)
Jan Góźdź, Tomasz Baj
Streszczenie: W pracy zaprezentowano projekt innowacyjnej linii produkcyjnej do mikronizacji cieplnej zbóż, roślin motylkowych i oleistych, przeznaczonej do zastosowania w przemyśle spożywczym i paszowym. Opracowanie poprzedziły badania półtechniczne, które pozwoliły zweryfikować wpływ kluczowych parametrów procesu – temperatury, czasu leżakowania i wilgotności – na zawartość białka, błonnika i skrobi. W celu odwzorowania procesu w skali przemysłowej wykorzystano modelowanie statystyczne (RSM), które umożliwiło identyfikację istotności czynników technologicznych i optymalizację parametrów pracy urządzenia. Uzyskane wyniki stanowią podstawę do minimalizacji ryzyka inwestycyjnego oraz dostarczają praktycznych wskazówek dla wdrażania nowoczesnych technologii przetwórstwa zbóż. Zaprojektowana linia wyróżnia się elastycznością i możliwością dostosowania do różnych surowców roślinnych, stanowiąc krok w kierunku zrównoważonego i efektywnego przemysłu spożywczego.
SŁOWA KLUCZOWE: mikronizacja cieplna, czynniki antyżywieniowe, modelowanie statystyczne, innowacyjne technologie przetwórstwa
- Wyroby mrożone – czy mogą być elementem zdrowej diety?
Frozen products: a healthy dietary component?
(DOI: 10.15199/65.2025.10.5)
Justyna Kowalska-Bąbik, Anna Krzemińska
Streszczenie: W niniejszej pracy przedstawiono analizę żywności mrożonej w kontekście prawidłowo zbilansowanej diety. W pierwszej części omówiono asortyment mrożonek dostępny na rynku, zastosowanie żywności mrożonej, jak również jej wartość odżywczą. Następnie przeanalizowano korzyści i potencjalne wady wynikające z ich spożywania.
SŁOWA KLUCZOWE: mrożonki, żywność mrożona, wartość odżywcza mrożonej żywności


