- Eksport w zakresie zakazanych w Unii Europejskiej herbicydów i pestycydów poza Unię Europejską. W jaki sposób zgodnie z prawem Europa zatruwa inne kontynenty (część 1)
Wojciech MOSZCZYŃSKI 4
- Konflikt organizacyjny
Aneta BANASZAK, Sławomir BANASZAK 8
- Wyzwania stojące przed sektorem rolno-spożywczym w Polsce związane z akcesją Ukrainy do UE
Challenges facing in the Polish agri-food sector related to Ukraine’s accession to the EU (DOI 10.15199/65.2023.12.1)
Renata GROCHOWSKA, Wojciech JÓZWIAK, Zofia MIRKOWSKA 10
W artykule przedstawiono wyzwania, przed jakimi stoi sektor rolno-spożywczy w Polsce, wynikające z członkostwa Ukrainy w Unii Europejskiej. Kraj ten już obecnie jest w światowej czołówce produkującej słonecznik, rzepak i soję, kukurydzę, jęczmień, pszenicę oraz olej rzepakowy, makuchy i śruty słonecznikowe, orzechy i masło, eksportując ok. 70-80% wszystkich produktów rolnych. Są to głównie surowce o niskim stopniu przetworzenia, natomiast przemysł spożywczy odbiega jeszcze od poziomu charakterystycznego dla krajów UE, w tym Polski. Warto więc zwrócić większą uwagę na te obszary, w których polski i ukraiński sektor rolno-spożywczy mogą zarówno uzupełniać się, jak i wzajemnie konkurować. W artykule skoncentrowano się głównie na możliwościach wykorzystania tanich surowców ukraińskich do dalszego rozwoju polskiego sektora rolnego, przetwórstwa oraz transportu. Wskazano ponadto na niezbędne kierunki zmian w polskim sektorze w najbliższych latach oraz działania mające na celu zwiększenie polskich inwestycji w Ukrainie.
SŁOWA KLUCZOWE: sektor rolno-spożywczy, Polska, Ukraina, akcesja do UE
- Ewolucja standardów bezpieczeństwa żywności: od tradycji do nowoczesności
Agnieszka WRYK 17
- Problematyka marnotrawstwa żywności w Polsce
Problems of food waste in Poland (DOI 10.15199/65.2023.12.2)
Agnieszka DUDZIAK, Emilia OSMÓLSKA 20
Przedstawiono tematykę związaną z marnotrawstwem żywności w Polsce. Skala problemu marnotrawstwa żywności jest na tyle poważna, że należałoby zgłębiać ten temat oraz uświadamiać społeczeństwo. W tej pracy zaprezentowano ogólną charakterystykę rynku żywności w Polsce oraz problem i przyczyny marnotrawstwa żywności. Ponadto przedstawiono autorskie badanie na podstawie przeprowadzonej ankiety wśród grupy konsumentów na temat ich stosunku do żywności i zachowań w związku z marnowaniem żywności. Wyniki badań opracowano, przedstawiono w formie tabel i wykresów oraz podsumowano. I jak wskazują wyniki badań najczęściej występującymi problemami jest brak racjonalnego działania, podejmowanie decyzji na podstawie wygody i możliwości respondenta. Jednak większość osób zdaje sobie sprawę z problemu marnotrawstwa żywności.
SŁOWA KLUCZOWE: marnotrawstwo, żywność, zachowania konsumentów, świadomość ekologiczna
- Trendy na rynku żywności 26
- Trendy w produkcji żywności
Trends in food production (DOI 10.15199/65.2023.12.3)
Patrycja ŁUSIAK, Paweł SOBCZAK 27
Przemysł spożywczy jest branżą gospodarki, której specyfika odnajduje odzwierciedlenie w preferencjach konsumenckich. Określenie dokładnych potrzeb oraz upodobań klientów i zdolność elastycznego reagowania na nie, stymulują działania innowacyjne w dziedzinie produkcji żywności. Świadomość konsumentów, a także trendy żywieniowe i obserwacja rynku sprzyjają produkcji żywności innowacyjnej o wysokiej jakości, szczególnych właściwościach prozdrowotnych oraz zgodnie z najnowszymi poczynaniami w zakresie przeciwdziałania marnotrawieniu żywności i racjonalnego gospodarowania odpadami. Znajduje to odzwierciedlenie w produkcji żywności minimalnie przetworzonej, funkcjonalnej z wykorzystaniem innowacyjnych surowców, a także opakowań.
SŁOWA KLUCZOWE: żywność, innowacje, produkcja, utylizacja
- Klitoria ternateńska (Clitoria ternatea) – właściwości prozdrowotne i wykorzystanie w żywności
Clitoria ternatea health-promoting properties and food use (DOI 10.15199/65.2023.12.4)
Anna GRAMZA-MICHAŁOWSKA 31
W pracy scharakteryzowano wieloletnią roślinę strączkową z rodziny bobowatych Clitoria ternatea L., znaną także pod nazwą groszek motylkowy lub groszek niebieski. Ma szereg właściwości i zastosowań rolniczych oraz technologicznych, w tym m.in. jako pasza, czy barwnik spożywczy. Ze względu na zawartość związków biologicznie aktywnych o pożądanych właściwościach funkcjonalnych roślina ta jest również wykorzystywana w celach leczniczych, m.in. w zaburzeniach neurologicznych, poprawy zdolności zapamiętywania, działa uspokajająco i antydepresyjnie, przeczyszczająco, przeciwbólowo, może chronić przed cukrzycą lub miażdżycą. Opisane właściwości wskazują, że Clitoria ternatea może stanowić pożądany składnik nowych receptur żywności funkcjonalnej lub suplementów diety
SŁOWA KLUCZOWE: Clitoria ternatea, antocyjany, przeciwutleniacze, właściwości farmakologiczne, żywność funkcjonalna
- Określenie możliwości wykorzystania łuski gryczanej w przemyśle spożywczym
Determining the possibility of using buckwheat hulls in the food industry (DOI 10.15199/65.2023.12.5)
Joanna Maria KLEPACKA 36
Ze względu na małą popularność unikatowej ze względu na wartość odżywczą łuski gryczanej, celem niniejszej pracy stało się przybliżenie jej właściwości, sposobu otrzymywania i możliwości wykorzystania. Charakterystykę wytworzonych z jej dodatkiem produktów spożywczych (gofry, pieczywo i napary herbaty) przedstawiono w oparciu obadania własne prezentowane w bieżącym roku na trzech konferencjach naukowych. Wykazano, że ze względu na korzystny skład chemiczny i potencjalne działanie prozdrowotne warto wykorzystywać łuskę gryczaną w żywieniu człowieka, co jest możliwe technologicznie, ponieważ przy odpowiednim poziomie jej dodatku nie pogarsza ona właściwości sensorycznych żywności, a podwyższa jej wartość odżywczą
SŁOWA KLUCZOWE: gryka, kasza, łuska, produkty uboczne, żywność
- Wpływ oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych na wybory dokonywane przez konsumentów
Zbigniew OCZADŁY 42
- Święta z makiem 44
- Świąteczne przyprawy 46
- Świat marki własnej na wyciągnięcie ręki
Agnieszka WRYK 48
- Skuteczny recykling – czyli jaki? 50
- Zmiany klimatu a polskie mleczarstwo 52
- Jakie piwa piją Polacy? 55